Συνέντευξη με τον Jano Charbel, μαχόμενο δημοσιογράφο και αναρχοσυνδικαλιστή από το Κάιρο*

Πώς θα περιέγραφες την ταξική σύνθεση της εξέγερσης; Και σε ποιο βαθμό ήταν οι οικονομικοί λόγοι κινητήρια δύναμη, ακόμα και αν κυριάρχησαν τα πολιτικά παρά τα οικονομικά αιτήματα;

Η εξέγερση ξεκίνησε, όπως είναι γνωστό, την 25η Γενάρη. Είναι η Εθνική Ημέρα της Αστυνομίας [1]. Στις 25, ήταν κυρίως η νεολαία η οποία κατέβηκε στο δρόμο, αλλά κατέβηκαν και μεγαλύτεροι άνθρωποι, οι οποίοι βέβαια δεν αποτελούσαν πλειοψηφία. Οι διαδηλώσεις, που καλέστηκαν μέσω του Facebook, πραγματοποιήθηκαν σε πολλές πόλεις της χώρας. Εγώ ήμουν εκείνη τη μέρα στην Αλεξάνδρεια, υπήρχαν περίπου 20.000 άνθρωποι οι οποίοι διαδήλωναν εκεί, και στο Κάιρο ο αριθμός ήταν ακόμα μεγαλύτερος, αλλά δεν μπορώ να σας μιλήσω με ακρίβεια για τη σύνθεση των διαδηλωτών την πρώτη μέρα. Όταν έφτασα στο Κάιρο στη 01.00 το βράδυ, είχαν ήδη διασκορπίσει τον κόσμο της πλατείας Ταχρίρ, αλλά είχαν παραμείνει ακόμη πάνω από 10.000 να διαδηλώνουν και να πορεύονται στους δρόμους. Σκέφτηκα ότι ήταν πολύ σπουδαίο γεγονός, αφού είχα να δω κάτι τέτοιο από τον πόλεμο στο Ιράκ.

Τα συνθήματα στρέφονταν κυρίως ενάντια στο καθεστώς, και κάποια από αυτά είχαν έρθει από την Τυνησία [2], όπως το “Ο λαός απαιτεί την πτώση του καθεστώτος”. Αιγύπτιοι αντικυβερνητικοί ακτιβιστές είχαν φωνάξει διάφορα συνθήματα εναντίον του καθεστώτος και του Μουμπάρακ από το Δεκέμβρη του 2004, αλλά αυτό το συγκεκριμένο σύνθημα δεν ακούστηκε στην Αίγυπτο παρά μόνο μετά την επιτυχία της εξέγερσης στην Τυνησία. Αυτό το αντι-καθεστωτικό σύνθημα από την Τυνησία ακούγεται τώρα στους δρόμους της Λιβύης, της Υεμένης, της Συρίας και σε εξεγέρσεις σε άλλες Αραβικές χώρες.

Ένα άλλο σύνθημα ήταν “Να ο Mohammed μαζί με τον Younis”, το οποίο σημαίνει “Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι ενωμένοι”, και επίσης το “Αύριο η Αίγυπτος θα είναι σαν την Τυνησία”. Γι’ αυτό πιστεύω ότι η κινητήρια δύναμη και η έμπνευση προήλθαν από την Επανάσταση στην Τυνησία. Οι Αιγύπτιοι κατάλαβαν ότι μπορούμε να κάνουμε το ίδιο, να ξεφορτωθούμε αυτόν το δικτάτορα που κυβερνά τη χώρα 30 χρόνια, και μαζί με το δικτάτορα ολόκληρο το καθεστώς. Ότι όλο αυτό το διεφθαρμένο και καταπιεστικό σύστημα μπορεί να αλλάξει, όπως άλλαξε και στην Τυνησία. Δεν αμφισβητώ την επαναστατική δύναμη της Αιγυπτιακής νεολαίας και του λαού, αλλά πιστεύω ότι χωρίς το παράδειγμα της Τυνησίας η επανάσταση στην Αίγυπτο θα ήταν λιγότερη πιθανή.

Ο Αιγυπτιακός λαός απέκτησε αυτοπεποίθηση και σθένος αφότου είδε ότι άλλοι Άραβες (Τυνήσιοι) κατάφεραν να ρίξουν ένα καθεστώς που είναι παρόμοια καταπιεστικό, διεφθαρμένο, δικτατορικό, φιλο-ιμπεριαλιστικό και υποστηριζόμενο από τα Δυτικά κράτη, όπως και του Μουμπάρακ εδώ. Ακόμα και έτσι όμως, όλοι έμειναν έκπληκτοι από τον αριθμό των ανθρώπων που βγήκαν στους δρόμους σε όλη τη χώρα, σε πόλεις όπως η Αλεξάνδρεια, το Κάιρο, το Σουέζ, η Μαχάλα, η Μανσούρα κλπ.

Δηλαδή, ήδη από την αρχή υπήρχαν διαδηλώσεις και στη Μαχάλα [3], εργατικές διαδηλώσεις;

Δεν ήμουν στη Μαχάλα κατά τη διάρκεια της 18-ήμερης εξέγερσης, αλλά ναι, η Μαχάλα είναι μια βιομηχανική πόλη. Αναφέρεται ότι οι διαδηλώσεις εκεί περιλάμβαναν εργάτες, φοιτητές, επαγγελματίες, αγρότες και ανέργους μεταξύ άλλων. Η Μαχάλα είναι επίσης σημαντική γιατί υπήρξε μια ιστορική εξέγερση σ’ αυτή την πόλη στις 6 και 7 Απριλίου του 2008, που προήλθε κυρίως από ανθρώπους της εργατικής τάξης, άνεργους νέους, απόκληρους και άλλα περιθωριοποιημένα κομμάτια της κοινωνίας.

Πριν από τη γνωστή εξέγερση στην πόλη αυτή, ένα πρωτοφανές κύμα απεργιών εξαπλώθηκε σε όλη τη χώρα, ξεκινώντας από την απεργία στην κλωστοϋφαντουργία στη Μαχάλα το Δεκέμβρη του 2006. Η επιτυχία αυτής της απεργίας ενθάρρυνε την εργατική τάξη της Αιγύπτου να διεκδικήσει τα δικαιώματά της – τόσο τα πολιτικά όσο και τα κοινωνικο-οικονομικά δικαιώματα. Οι συγκεντρώσεις είχαν ξεκινήσει από τις 12 Δεκέμβρη 2004 όταν περίπου 300 άνθρωποι συμμετείχαν στην πρώτη δημόσια διαδήλωση ενάντια στο Μουμπάρακ. Αυτό ήταν ως τότε πρωτάκουστο. Κανείς δεν τολμούσε να φωνάξει “Κάτω ο Χόσνι Μουμπάρακ” στο δρόμο πριν από εκείνη τη μέρα. Αν τολμούσες να κάνεις κάτι τέτοιο, ήταν πολύ πιθανό να εξαφανιστείς και κανείς να μη μάθει τίποτα για σένα και τους δικούς σου.

Συνεπώς, υπάρχουνε κάποια γεγονότα ορόσημα και καταλυτικά που πρέπει να αναφερθούν. Πρέπει επίσης να τονιστεί ότι η 25η Γενάρη είναι (ή καλύτερα ήταν) η Ημέρα της Αιγυπτιακής Αστυνομίας, μια επίσημη εθνική αργία. Η Αιγυπτιακή αστυνομία ήταν από καιρό απεχθής για τον καταπιεστικό της χαρακτήρα, την αυθαιρεσία, την αλαζονεία, τη βιαιότητα, την ευρεία και συστηματική χρήση βασανιστηρίων και τη διαφθορά. Η αστυνομία ήταν και ακόμα είναι, το πιο μισητό πρόσωπο του Αιγυπτιακού κράτους.

Continue reading →