Επιθετική η αντίδραση των εκπαιδευτικών στο Μεξικό των οποίων δεν εισακούγονται τα αιτήματα. Των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα;
Η πρώτη σύγκρουση έγινε στις 6 Απριλίου 2013 ανάμεσα σε δασκάλους/καθηγητές της πολιτείας Γκερέρο (Guerrero) που κατέβηκαν σε απεργία και την ομοσπονδιακή αστυνομία PFP (την πιο σκληρή αστυνομία με στρατιωτική πρακτική, ήταν αυτοί που διέλυσαν το κίνημα στην Οαχάκα επίσης, και τους χρησιμοποιούν σε εξαιρετικές περιπτώσεις), όταν οι δάσκαλοι μπλόκαραν τον αυτοκινητόδρομο που συνδέει το Μέξικο Σίτυ με το Ακαπούλκο. Η απεργία και διαμαρτυρία αφορούσε την επικείμενη εκπαιδευτική “μεταρρύθμιση”, μέρος της οποίας έχει ήδη ψηφιστεί και η υπόλοιπη είναι προς ψήφιση, η οποία αποτελεί κομμάτι της γενικότερης εργασιακής μεταρρύθμισης που περνάει η νέα κυβέρνηση του χασάπη Πένια Νιέτο, ο οποίος είναι ο υπεύθυνος της τραγικής καταστολής του Ατένκο (2006). Σε γενικές γραμμές η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση ξεφορτώνεται όλα τα κοινωνικά έξοδα, δηλαδή καταργεί από τη μια τη μονιμότητα των δασκάλων και περνάει σε ατομικές συμβάσεις εργασίας και απολύσεις, ενώ από την άλλη καταργεί εν μέρει την λεγόμενη “δωρεάν” εκπαίδευση όσον αφορά τις υποδομές (βιβλία, συντήρηση κτιρίων, τεχνικός εξοπλισμός κλπ.), τα έξοδα των οποίων περνάνε σε επιτροπές γονιών. Γενικά η εργασιακή μεταρρύθμιση αφορά την συμπίεση μισθών, ελαστικοποίηση και ακόμα μεγαλύτερη επισφαλειοποιηση της εργασίας (πληρωμή με την ώρα, σταθεροποίηση γενικά του oursourcing σε όλες τις μορφές, δοκιμαστική περίοδο 3 μηνών χωρίς καμιά υποχρέωση από την πλευρά του αφεντικού, κυρίως τη διάλυση των συνδικάτων κλπ.).
Το συνδικάτο το δασκάλων στο Μεξικό είναι το μεγαλύτερο και ισχυρότερο συνδικάτο σε όλη τη λατινική αμερική αλλά εντελώς κορπορατιστικό, και από αυτό, οι συνδικαλιστικές βάσεις του Γκερέρο και της Οαχάκα είναι οι πιο ριζοσπαστικές (μεγάλη παράδοση ένοπλου και στις δύο πολιτείες με ηγετική συμμετοχή δασκάλων). Οι δάσκαλοι του Γκερέρο βρίσκονται σε απεργία, της Οαχάκα δέχονται μεγάλες πιέσεις ώστε να μην την ξεκινήσουν, ωστόσο γενικά η κινητικότητα είναι σημαντική και θυμίζει πολύ -όπως λένε οι ίδιοι- τις συναντήσεις (σε επίπεδο οργανώσεων και συνδικαλιστών) που γίνονταν πριν το 2006.
Οι πιέσεις ενάντια στην κήρυξη απεργίας στην Οαχάκα: ο τομέας 22 των δασκάλων στην Οαχάκα ήταν μέχρι το 2006 ο μοναδικός συνδικαλιστικός επίσημος φορέας στην πολιτεία, μέρος του εθνικού συνδικάτου. Μετά το 2006, η κυβέρνηση δημιούργησε τον τομέα 59, δηλαδή ένα συνδικάτο που το ήλεγχε εντελώς η κυβέρνηση. Σε αυτό προσχωρησαν ορισμένοι αντιφρονούντες από τον τομέα 22. Έτσι, σε συμφωνία με γονείς και κοινοτικές αρχές και ενώ ο (επίσημος) συνδικαλιστικός φορέας του τομέα 22 ήταν σε απεργία για πολλούς μήνες, άλλοι δάσκαλοι από τον τομέα 59 μπήκαν στα σχολεία και έκαναν μάθημα. Σε πολλές περιπτώσεις ήταν γονείς αυτοί που έκαναν μάθημα, διεκδίκησαν τις θέσεις εργασίας των δασκάλων και ακολούθησαν σφοδρές συγκρούσεις όταν μετά το 2006 έληξε το ζήτημα της Οαχάκα και οι “κανονικοί” δάσκαλοι επέστρεψαν. Τωρα τους απειλούν απλώς με αυτό, ότι θα τους πάρουν τη δουλειά, αν κατέβουν σε απεργία…
Στις 6 Απρίλη, έγινε βίαιη συμπλοκή ανάμεσα στην ομοσπονδιακή αστυνομία (1,000 μπάτσοι) και το συνδικάτο των δασκάλων του Γκερέρο (3-5,000 δάσκαλοι) με τραυματισμούς και συλλήψεις. Λίγες μέρες αργότερα, στις 8 Απρίλη, ακολούθησε νέα πορεία διαμαρτυρίας στην οποία κατέβηκαν δάσκαλοι μαζί με την αστυνομία των ιθαγενικών κοινοτήτων του Γκερέρο (policia comunitaria), η οποία είναι ένα είδος ένοπλης πολιτοφυλακής που διατηρούν πάρα πολλές κοινότητες στην περιοχή (η οργάνωση λέγεται crac, coordinadora de autoridades comunitarias, συντονιστικό κοινοτικών αρχών), όχι πάντα με σαφείς πολιτικές αιτίες (πολλές για άμυνα απέναντι στα καρτέλ ή άλλους λόγους), συνδεδεμένη με το Εθνικό Ιθαγενικό Συμβούλιο και τους ζαπατίστας και η οποία βρίσκεται σε εντελώς οριακή ισορροπία με την κανονική (κρατική) αστυνομία με πάρα πολλές συγκούσεις, δολοφονίες, απαγωγές και εξαφανίσεις εκ μέρους της κρατικής αστυνομίας.
Στις 8 Απρίλη η κοινοτική αστυνομία (μιας κοινότητας του γκερέρο που λέγεται Τιξτλα) οπλισμένη, μαζί τους καθηγητές κατέβηκε στην πρωτεύουσα της πολιτείας με βασικό αίτημα την απελευθέρωση των συλληφθέντων της προηγούμενης πορείας (ο ένας ήταν πρόεδρος κοινότητας) και όπως καταλαβαίνεις αυτό ξεσήκωσε θύελλα μαύρης προπαγάνδας από τα μμε που μιλούσαν για τρομοκρατία, για παρακρατικές οργανώσεις κλπ. Η βασική συμφωνία είναι ότι η κοινοτική αστυνομία δεν μπορεί να εξέλθει από την ορισμένη περιοχή της σε περιοχές που ελέγχει η κρατική αστυνομία, οπότε το θέμα ήταν αρκετά βαρύ. Στην απεργία των καθηγητών του Γκερέρο που κράτησε πάνω από 55 μέρες (η γενική γραμματέας εκπαίδευσης απειλούσε πως θα προσλάβει υποκαταστάτες) και στις γενικές διαμαρτυρίες, εκτός από την κοινοτική αστυνομία, πήραν μέρος φοιτητικές και κοινωνικές οργανώσεις, και γενικά φαινόταν ότι δημιουργούνται ευρύτερες κοινωνικές συμμαχίες (ίσως) απέναντι στην κατασταλτική και νεοφιλελεύθερη πολιτική της κυβέρνησης, ενώ την ίδια στιγμή οι καθηγητές προσπαθούσαν να διαπραγματευτούν με την κυβέρνηση που δηλώνει αμετακίνητη στο ζήτημα της εργασιακής και εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Όλο αυτό το διάστημα μπλοκάρουν δρόμους, εμπορικά κέντρα και έχουν καταλάβει το κέντρο της πόλης, κάνουν πορείες και συγκρούονται με την αστυνομία, ενώ στις 25/4 (βίντεο), επιτέθηκαν στα γραφεία και των τριών μεγάλων κομμάτων, του PRI (θεσμικό επαναστατικό κόμμα) που είναι στην εξουσία, το δεξιό PAN (κόμμα εθνικής δράσης) και το υποτιθέμενα αριστερό PRD (κόμμα δημοκρατικής επανάστασης). Το Ceteg (το συντονιστικό των εκπαιδευτικών του γκερέρο) δήλωσε ξεκάθαρα ότι δεν υπήρξε καμία προβοκάτσια, ότι αυτοί έκαναν την επίθεση στα γραφεία των κομμάτων επειδή δεν εισακούγονται τα αιτήματά τους και ότι οι διαταγές σύλληψης είναι αφορμή για σφοδρότερες συγκρούσεις.
Τώρα, αρχές Μαίου, η κατάσταση έχει αρχίσει να επανέρχεται σε «κανονικούς» ρυθμούς, με τους περισσότερους από τους δασκάλους να έχουν σταματήσει την απεργία και να επιστρέφουν στα σχολεία. Η κυβέρνηση υπόσχεται να συνεχίσει το διάλογο για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση (μαλακίες δηλαδή), την ίδια στιγμή που συνεχίζει τις συλλήψεις μελών της policia comunitaria του Guerrero (CRAC) και γενικά καλλιεργεί κλίμα φόβου και πόλωσης