Category Archives: ΘΕΩΡΙΑ

Θερσίτης: Κείμενο κριτικής στην αλληλέγγυα οικονομία

warning

Αναδημοσιεύουμε από το thersitis.espiv.net το ενδιαφέρον κείμενο στο οποίο βασίστηκε η εισήγηση στην εκδήλωση-συζήτηση στον χώρο του Θερσίτη στις 31/1/2014 με θέμα η αλληλέγγυα οικονομία, οι λύσεις της, ο κοινωνικός και ταξικός πόλεμος που διεξάγεται και η (αντ)επίθεση στον κόσμο του εμπορεύματος.

Απόσπασμα από το κείμενο:

Οι συνεργατικές επιχειρήσεις της «κοινωνική οικονομίας» (Κοιν.Σ. Επ. ή μη) παραμένουν εμπορικές επιχειρήσεις το δίκαιο εμπόριο των οποίων συμβάλλει στην κυκλοφορία του χρήματος σε περιοχές (σχηματικά και όχι γεωγραφικά) που αυτή θα ήταν περιορισμένη. Επιπροσθέτως επιβεβαιώνει την συναλλαγή ως το μοναδικό αξιόπιστο μέσο κάλυψης των αναγκών, παρέχοντας μάλιστα αυτή τη δυνατότητα σε τμήματα του πληθυσμού που διαφορετικά θα έπρεπε να αναζητήσουν άλλους τρόπους για την κάλυψη των αναγκών τους ή να παραμένουν στην κατάσταση μόνιμης δυσφορίας του ελαττωματικού καταναλωτή. Ταυτόχρονα η λειτουργία της παραμένει διαχωρισμένη από την υπόλοιπη δημόσια σφαίρα και οι σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ πωλητών και καταναλωτών παραμένουν διαμεσολαβημένες από την κυκλοφορία του χρήματος. Όλα τα παραπάνω είναι κομβικής σημασίας για την καπιταλιστική οικονομία, αποτελούν βασικές της αναπαραστάσεις της και το γεγονός ότι μέσω αυτών – μέσω της ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας – επιχειρείται η υπέρβαση των επιπτώσεων της «κρίσης» είναι τουλάχιστον ευχάριστο για τα αφεντικά.

Ολόκληρο το κείμενο σε pdf ΕΔΩ

 

Αυτοδιαχείριση, κομμουνιστικοποίηση και Μαρξ

9251Αναδημοσιεύουμε το κείμενο David Adam «Η κριτική του Μαρξ στα σοσιαλιστικά σχήματα εργασιακού χρήματος και ο μύθος περί του προυντονικού χαρακτήρα του συμβουλιακού κομμουνισμού», που μετέφρασε και ανάρτησε στο διαδίκτυο η κολλεκτίβα εργασίας “Το Παγκάκι”.

Από τον πρόλογο της κολλεκτίβας εργασίας «Το Παγκάκι» στη μετάφραση διαφεύγει το γεγονός ότι η κριτική που ασκεί στο κείμενό του ο Adam στον Ντοβέ αφορά μια ιστορική διαμάχη για το ζήτημα της επαναστατικής μετάβασης, τη (μεταβατική) σοσιαλιστική κοινωνία και τη μορφή οργάνωσης της οικονομίας στη διάρκεια αυτής της περιόδου, και ό,τι αυτή συνεπάγεται (αξία, χρήμα, παραγωγή, κράτος, κ.λπ.).

Με άλλα λόγια, ήταν τελείως διαφορετικό το νόημα της αυτοδιαχείρισης όταν ο ορίζοντας της επανάστασης ήταν η νίκη του εργατικού κινήματος, και είναι διαφορετικό σήμερα, όταν η δυναμική της ταξικής πάλης δεν μεσολαβείται πια από την «εργατική ταυτότητα» αλλά εκφράζεται στις πλατείες και στις καταλήψεις ως αίτημα για “πραγματική δημοκρατία” (ή/και ως “αγανάκτηση”), και στις ταραχές χωρίς αιτήματα.

Το σημαντικό ωστόσο είναι ότι από τον πρόλογο απουσιάζει κάθε αναφορά σε αυτό το ζήτημα: του πώς φτάνουμε στην κομμουνιστική κοινωνία, σε μια αταξική κοινωνία πέρα από τον καπιταλισμό. Απουσιάζει δηλαδή κάθε έννοια επανάστασης ως ρήξης (ασχέτως του τι θα γίνει μετά). Είναι προφανές ότι η αυτοδιαχείριση δεν μπορεί να παίξει αυτόν το ρόλο (είτε ως προεικόνιση είτε ως “νησίδα”) εντός του καπιταλισμού, όπου κυριαρχεί η εμπορευματική παραγωγή.

Υπ’ αυτή την έννοια, κάθε συζήτηση για την αυτοδιαχείριση σήμερα είναι «ακαδημαϊκή» συζήτηση, εφόσον προς το παρόν, η αυτοδιαχείριση υπάρχει μόνο με τη μορφή κολλεκτιβών ή συνεταιρισμών, αλλά πάντοτε ως επιχειρήσεις που λειτουργούν εντός της αγοράς, όπου ο νόμος της αξίας βρίσκεται σε πλήρη ισχύ.

Απουσιάζει επίσης από τον πρόλογο κάθε προβληματική που αφορά τη σχέση κράτους και συνεργατικής/αλληλέγγυας οικονομίας (επ’ αυτού βλ. π.χ. «Ο Μαρξ για την αυτοδιαχείριση»), έλλειμμα που απηχεί τη γενικότερη τάση στον λόγο των υπέρμαχων της αυτοδιαχείρισης.

Μια ακόμα παρατήρηση: Στον πρόλογο της κολλεκτίβας εργασίας “Το Παγκάκι” αποδίδεται συλλήβδην στη θεωρία της κομμουνιστικοποίησης η μομφή ότι διαστρεβλώνει τις θέσεις του Μαρξ. Αυτό σηκώνει πολλή κουβέντα που μένει να γίνει. Άλλωστε κάθε ανάγνωση του μαρξικού έργου είναι, κατά κάποιον τρόπο, «παρερμηνεία».

Εν ολίγοις, αυτή η κριτική δεν λαμβάνει υπόψη της: α) τις σημαντικές διαφοροποιήσεις που υπάρχουν εντός της τάσης της κομμουνιστικοποίησης, και β) την κριτική που ασκείται από τη θεωρία της κομμουνιστικοποίησης στην αυτοδιαχείριση μέσα στον τρέχοντα κύκλο αγώνων, στην παρούσα συγκυρία, δηλαδή στη δεύτερη φάση αναδιάρθρωσης του καπιταλισμού (ενδεικτικά βλ. blaumachen #6 και http://www.rebelnet.gr/articles/view/Self-organisation-is-the-first-act-of-the-revoluti) και όχι στις ιστορικές μορφές της αυτοδιαχείρισης.

Μ.

Πρόλογος της ελληνικής έκδοσης

Το κείμενο που ακολουθεί είναι του Ντέιβιντ Άνταμ (David Adam) και πρωτοδημοσιεύτηκε το 2013 στο marxisthumanistinitiative.org. Μεταφράστηκε, αρχικά, για να συζητηθεί στις εσωτερικές διαδικασίες της κολεκτίβας εργασίας «Το παγκάκι» και κατόπιν κρίθηκε σκόπιμο να εκτυπωθεί σε 1000 αντίτυπα στην τυπογραφική κολεκτίβα «Rotta»(www.rotta.espivblogs.net). Η δημοσιοποίησή του έχει έναν διπλό στόχο:

Αφενός να συμβάλλει στη βελτίωση των όρων για δημιουργικό δημόσιο πολιτικό διάλογο. Ένας δημόσιος διάλογος ο οποίος για να κριθεί αποτελεσματικός είναι απαραίτητο να υπάρχει ανεπτυγμένος, σε ικανοποιητικό βαθμό, ένας κοινός κώδικας επικοινωνίας. Όταν συζητάμε για έννοιες όπως μισθωτή εργασία, χρήμα, αλλοτρίωση, κέρδος, φετιχισμός του εμπορεύματος, κομμουνισμός, αυτοδιαχείριση θα πρέπει τουλάχιστον σε αδρές γραμμές να αναφερόμαστε στα ίδια πράγματα. Η διασαφήνιση αρκετών εξ αυτών των αφηρημένων, πλην όμως θεμελιακών εννοιών, μέσα από αυτό το συνοπτικό κείμενο στάθηκε η κύρια αφορμή για να επιλεγεί η μετάφρασή του. Σε καμία περίπτωση σκοπός της δεν είναι η αποκατάσταση της «απόλυτης αλήθειας» του Μαρξ από την κατά τα άλλα υπαρκτή διαστρέβλωση των θέσεών του από την τάση της Κομμουνιστικοποίησης, ούτε η προβολή ενός λεπτομερούς σχεδίου μέτρησης του χρόνου εργασίας σε μια μετακαπιταλιστική κοινωνία.

Αφετέρου να σταθεί ως ευκαιρία να διασαφηνιστούν κάποιες θέσεις μας. Η συζήτηση για τις μετακαπιταλιστικές αυτόνομες κοινωνίες που προτάσσουμε, οφείλει να μη μένει σε μια στείρα-φιλοσοφική-ακαδημαϊκή αναζήτηση μεταξύ μυημένων. Με βάση το πώς αντιλαμβανόμαστε την κοινωνία στην οποία τα διάφορα συλλογικά της όργανα –συνελεύσεις παραγωγικών μονάδων, γειτονιών κ.λπ.– είναι αυτά που θα αποφασίζουν όλα τα θέματα που αφορούν τη λειτουργία και την οργάνωσή της, καλούμαστε να αναζητήσουμε τις ενέργειες και τις συμπορεύσεις που θα μας οδηγήσουν σε αυτήν. Καλούμαστε να σταθμίσουμε ποια ζητήματα είναι πρωτεύουσας σημασίας και να μην περιοριστούμε σε φιλονικίες γύρω από ζητήματα ελάσσονας σημασίαςόπως το αν το σύστημα διανομής της μελλοντικής κοινωνίας θα είναι κολεκτιβιστικό, κομμουνιστικό ή ποιος θα είναι ο ακριβής συνδυασμός τους. Για εμάς, ως κολεκτίβα εργασίας, μείζονα σημασία έχει η ανάπτυξη εκείνης της κινηματικής κουλτούρας και των θεσμών που θα μπορούν να υποστηρίξουν μια κοινωνική-πολιτική οργάνωση η οποία να εντάσσει τους μεμονωμένους εργασιακούς χώρους και κοινότητες σε ευρύτερα, λειτουργικά οικονομικοπολιτικά σύνολα. Δεν θέλουμε απλά καλύτερες συνθήκες εργασίας, δεν θέλουμε απλά 10-100-1000άδες συνεργατικές, δεν θέλουμε να αρκεστούμε στην ονειροπόληση μιας μυθικής κοινωνίας όπου όλα θα ρυθμίζονται αυθορμήτως αρμονικά. Επιδιώκουμε το ριζοσπαστικό μετασχηματισμό αυτής εδώ της κοινωνίας σε μια κοινωνία χωρίς καταπίεση-εκμετάλλευση και την οποία αρχίζουμε να (χτι)ζουμε και προωθούμε εδώ και τώρα.

«Το παγκάκι» – Νοέμβρης 2013

Tο κείμενο του David Adam «Η κριτική του Μαρξ στα σοσιαλιστικά σχήματα εργασιακού χρήματος και ο μύθος περί του προυντονικού χαρακτήρα του συμβουλιακού κομμουνισμού»

The logic of gender

MermaidSolidarity

αναδημοσίευση από  Endnotes

Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα αναλυτικό κείμενο για το ζήτημα του φύλου. Θεωρούμε ιδιαίτερα ενδιαφέρον το γεγονός ότι δεν αντιμετωπίζει το φύλο από μια υπερ-ιστορική σκοπιά. Αντίθετα ιστορικοποιεί την εξέλιξη της σχέσης μέσα στην περίοδο κυριαρχίας του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και προσπαθεί να αναδείξει τη σύγχρονη διάρθρωση της σχέσης φύλο και τη σχέση του περιεχομένου των αγώνων των γυναικών στον αναδιαρθρωμένο καπιταλισμό με τον ορίζοντα της κομμουνιστικοποίησης.

W.

The Logic of Gender On the separation of spheres and the process of abjection

Within marxist feminism we encounter several sets of binary terms to analyse gendered forms of domination under capitalism.1 These include: productive and reproductive, paid and unpaid, public and private, sex and gender. When considering the gender question, we found these categories imprecise, theoretically deficient and sometimes even misleading. This article is an attempt to propose categories which will give us a better grasp of the transformation of the gender relation since the 70s and, more importantly, since the recent crisis.

The account that follows is strongly influenced by systematic dialectics, a method that tries to understand social forms as interconnected moments of a totality.2 We therefore move from the most abstract categories to the most concrete, tracing the unfolding of gender as a “real abstraction”. We are only concerned with the form of gender specific to capitalism, and we assume from the outset that one can talk about gender without any reference to biology or prehistory. We begin by defining gender as a separation between spheres. Then, having done so, we specify the individuals assigned to those spheres. Importantly, we do not define spheres in spatial terms, but rather in the same way Marx spoke of the two separated spheres of production and circulation, asconcepts that take on a materiality.

The binaries listed above appear to limit one’s grasp of the ways in which these spheres function at present, as they lack historical specificity and promote a transhistorical understanding of gendered “domination”, which takes patriarchy as a feature of capitalism without making it historically specific to capitalism. We hope to delineate categories that are as specific to capitalism as “capital” itself. We argue that these binaries depend on category errors whose faults become clear once we attempt to illuminate the transformations within capitalist society since the 70s. Forms of domestic and so-called “reproductive” activities have become increasingly marketised, and while these activities may occupy the “sphere” of the home, just as they did before, they no longer occupy the same structural positions within the capitalist totality, despite exhibiting the same concrete features. For this reason, we found ourselves forced to clarify, transform, and redefine the categories we received from marxist feminism, not for the sake of theory, but to understand why humanity is still powerfully inscribed with one or the other gender.

1 PRODUCTION/REPRODUCTION

Whatever the form of the process of production in a society, it must be a continuous process, must continue to go periodically through the same phases. A society can no more cease to produce than it can cease to consume. When viewed, therefore, as a connected whole, and as flowing on with incessant renewal, every social process of production is, at the same time, a process of reproduction.3

When Marx speaks of reproduction he does not refer to the production and reproduction of any commodity in particular; rather, he is concerned with the reproduction of the social totality. However, when marxist feminists speak of reproduction, what they often aim to specify is the production and reproduction of the commodity labour-power. This is because, in Marx’s critique, the relationship between the reproduction of labour-power and the reproduction of the capitalist totality is incomplete.

Continue reading

Ουκρανία uber alles

UKRAINE-UNREST-POLITICS-EU-RUSSIA

Το γεγονός ότι οι ταραχές της Ελλάδας, της Αιγύπτου, της Ουκρανίας “κατόρθωσαν” να πολιτικοποιηθούν (με διαφορετικά επίδικα παραγόμενα από την ιστορική εξέλιξη της ταξικής πάλης σε κάθε ένα από αυτά τα κράτη) αποτελεί ένα πρόβλημα που η θεωρία είναι αναγκασμένη να εξετάσει. Τι σημαίνει αυτή η πολιτικοποίηση για την εξέλιξη της (δεύτερης φάσης της) αναδιάρθρωσης και των αγώνων εναντίον της; Τα όρια των αγώνων καθώς αυτοί πολιτικοποιούνται παράγονται με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα από ότι στο παρελθόν. Ποια είναι τα νέα διακυβεύματα που παράγονται καθώς η όποια πολιτική διευθέτηση απαξιώνεται πολύ γρήγορα;

W.

Σ’αυτό το πλαίσιο αναδημοσιεύουμε την προσπάθεια ανάλυσης των γεγονότων στην Ουκρανία  A ruthless critique against everything existing με τον χαρακτηριστικό υπότιτλο:

Το μεγάλο άλμα προς τα πίσω. Τα όρια και οι προοπτικές ενός καταπληκτικού αγώνα.

Εδώ και καιρό το Κίεβο βρίσκεται σε μεγάλη αναταραχή. Οι ρίζες τις σύγκρουσης πολύπλοκες, χάνονται μέσα στις αντιφάσεις του αγώνα και στις συνθήκες που τον γέννησαν. Οι προοπτικές του ακόμα πιο πολλές και ακόμα πιο αντιφατικές. Ας πάρουμε τα πράγματα απ΄την αρχή.

Εδώ και μερικές μέρες η κυβέρνηση του Γιανούκοβιτς πήρε μια σειρά μέτρων με συνοπτικές διαδικασίες από το κοινοβούλιο, που περιορίζουν κατά πολύ τη δυνατότητα διαδηλώσεων. Η ελπίδα της κυβέρνησης ήταν μάλλον ότι η απειλή θα έστελνε τους διαδηλωτές σπίτια τους. Κάτι τέτοιο όμως δεν έγινε. Η αντίδραση από ένα σύνολο φορέων ήταν άμεση…άμεση ήταν και η απάντηση των διαδηλωτών. Επιτέθηκαν, συγκρούστηκαν, και κατέληξαν με 5 νεκρούς, 300 τραυματίες και οδοφράγματα σε ύψος τείχους 3 μέτρων. Η σύγκρουση μαίνεται.

Αρχικά θα πρέπει να σκιαγραφηθεί μια αρχική εξήγηση της κατάστασης στην Ουκρανία. Πέρα απ όσα έχουν ήδη ειπωθεί, οι προσεγγίσεις που μιλούν για διαφορετικές ιδεολογίες, ή για σύγκρουση συμφερόντων των “ολιγαρχών” δεν αγγίζουν το πρόβλημα. Ακόμα πιο μακριά περνούν οι αναλύσεις που μιλούν για σύγκρουση “δημοκρατών” με τους φιλορώσους ολιγάρχες κτλ. Ο Γιανούκοβιτς …περνάει νόμους κατά παράβαση του κοινοβουλίου. Από την άλλη οι διαδηλωτές εδώ και καιρό δεν φαίνονται δημοκρατικοί…οι βίαιες διαδηλώσεις, τα οδοφράγματα, οι καταλήψεις, οι μολότοφ δεν είναι στοιχεία της δημοκρατίας…ή είναι;

Με έναν παράδοξο τρόπο όμως και οι δυο εξακολουθούν να είναι και να μην είναι δημοκράτες. Μπορεί οι μέθοδοι τους να μην είναι δημοκρατικές αλλά ο τρόπος λειτουργίας τους και οι πηγή της δυναμικότητας τους παραμένουν τα “πλήθη”. Ο Γιανούκοβιτς έχει την τεράστια μάζα ρωσόφωνων εργατών της ανατολής ως βάση και το Μαϊντάν έχει σαν βάση τον ίδιο τον εαυτό του, τους φιλοευρωπαίους κατοίκους των πόλεων και κυρίως τους κατοίκους της δύσης, είναι το ίδιο το “πλήθος” δηλαδή… Τα δύο αντικρουόμενα μέρη,  στο εσωτερικό τους εξακολουθούν να λειτουργούν δημοκρατικά, τα συστατικά μέρη της αστικής κοινωνίας, οι εργάτες, οι κεφαλαιοκράτες κτλ εξακολουθούν να ανάγουν την πραγμάτωση τους στην πολιτική/κρατική σφαίρα και να συγκρούονται με κάποιους “άλλους”. Και τα 2 μέρη, παρά το “έντονο” της σύγκρουσης έχουν δημοκρατικά επιχειρήματα: στη δημόσια σφαίρα, στις πορείες, στις εξαγγελίες προς το εξωτερικό κτλ ηκάθε μερίδα υποστηρίζει πως είναι η πλειοψηφία συνεπώς έχει και το δημοκρατικό δικαίωμα να επιβάλλει τη γνώμη της και οι “άλλοι” θα πρέπει να την σεβαστούν μέσα στα δημοκρατικά πλαίσια. Τι γίνεται λοιπόν; είναι η δημοκρατική πολιτική διαμεσολάβηση ο νεκροθάφτης κάθε ριζοσπαστικότητας; Και παρά τις βίαιες συγκρούσεις έχουμε στην Ουκρανία μια δημοκρατική αντιπαράθεση;

Continue reading

Περιοδικό 2008-2012

Από το editorial της έκδοσης:

“Έχω την αίσθηση ότι σε αυτούς τους καιρούς της αβεβαιότητας, όταν μας έχει διαφύγει
το παρελθόν και το μέλλον είναι ακαθόριστο, πρέπει να βάζουμε σε τάξη τη μνήμη μας
προκειμένου να κατανοήσουμε το παρόν”. Δε νομίζω ότι θα μπορούσαν να συνοψιστούν
καλύτερα τα κίνητρα γι’ αυτή την έκδοση. To 2008-2012 ξεκινάει ως ένα ατομικό πρότζεκτ
κατανόησης του πρόσφατου παρελθόντος της ταξικής πάλης, από όπου και το συμβολικό
όνομά του, και απευθύνει ανοιχτή πρόσκληση σύμπραξης καταρχήν σε όσους και όσες
μοιράζονται την αίσθηση ότι πράγματι το πρόσφατο παρελθόν μας έχει διαφύγει, ότι όχι
μόνο υπάρχουν αναπάντητα ερωτήματα, αλλά και συμπεράσματα που πρέπει να βγουν
και η υπάρχουσα θεωρητική συζήτηση δεν έχει ακόμα εξάγει. Είναι σαφές ότι μια τέτοια
απόπειρα περιλαμβάνει και την κριτική και αυτοκριτική επεξεργασία των ήδη καταγραμ-
μένων απόψεων με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις μέχρι τώρα “βέβαιες” συμφωνίες και
διαφωνίες μας, καθώς και για τα θεωρητικά χρέη μας.

Α.

periodiko 2008-2012

Γαλλία. Η αυτοδιαχείριση ως καταφύγιο εν μέσω κρίσης του κεφαλαίου (Fralib, Seafrance, Goodyear)

images-10 Δημοσιεύεται παρακάτω ένα κείμενο από το τεύχος no145 του περιοδικού  Echanges  (φθινόπωρο 2013). Έχει σημασία η κριτική στην αυτοδιαχείριση να συνοδεύεται και από αναφορές σε σύγχρονα συγκεκριμένα παραδείγματα πέραν της αναγκαίας θεωρητικής κριτικής, ειδικά από τη στιγμή που εδώ στην Ελλάδα απέχουμε ακόμα από το να αποκτήσει η λεγόμενη “συνεργατική οικονομία” το οικονομικό και κοινωνικό βάρος που έχει στη Γαλλία (10% της οικονομικής δραστηριότητας, 2.4 εκατ. εργαζόμενοι). Η αυτοδιαχειριστική ιδεολογία και η κριτική της αποτελούν και θα αποτελούν ένα από τα σύγχρονα πεδία αντιπαράθεσης εντός οποιουδήποτε χώρου, “πολιτικού” ή “κοινωνικού”, καθώς η καπιταλιστική αναδιάρθρωση θα εντείνεται ενσωματώνοντας και τις λογικές της “αλληλέγγυας οικονομίας”. 

Α.

Στις 24 Ιουλίου, το υπουργικό συμβούλιο ολοκλήρωσε τη συζήτηση πάνω σε ένα σχέδιο νόμου με τίτλο «Κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία (KAO)» τροποποιώντας το καθεστώς λειτουργίας των εσεπ (εργατικών συνεταιρικών εταιρειών παραγωγής), το οποίο στη Γαλλία προσδιορίζει και το νομικό πλαίσιο των συνεργατικών· ειπωμένο αλλιώς, τον τρόπο με τον οποίο η αυτοδιαχείριση πρέπει να λειτουργεί υπό το κεφάλαιο. Αυτό το σχέδιο, το οποίο προορίζεται να έρθει στη Βουλή τον Νοέμβριο, προβλέπει κυρίως τους τρόπους με τους οποίους οι μισθωτοί μιας επιχείρησης θα μπορούν να την ανακτούν σε περίπτωση θανάτου του ιδιοκτήτη. Δεν είναι ούτε χρήσιμο ούτε απαραίτητο να μπούμε στις λεπτομέρειες αυτού του σχεδίου –το οποίο δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να συμπληρώνει την ήδη υπάρχουσα νομοθεσία πάνω στις συνεργατικές και να προωθεί τη δημιουργία μιας εσεπ υπό αυτές τις συγκεκριμένες συνθήκες– ειδικά από τη στιγμή που μπορεί να αλλάξει μέχρι να ψηφιστεί.

Οι συνεργατικές παραγωγής ή κατανάλωσης, αγροτικές ή βιομηχανικές, είναι πλήρως ενσωματωμένες σε αυτόν τον κόσμο. Συχνά, δεν αποτελούν παρά ένα πρακτικό πλαίσιο συγκάλυψης μιας κατάστασης που μοιάζει με οποιαδήποτε καπιταλιστική επιχείρηση και επιπλέον, σε σύγκριση με την κυριαρχία των πολυεθνικών, υποβιβάζονται στις τάξεις του οικονομικού περιθωρίου.

Επιπλέον, δεν πρόκειται εδώ να ασκηθεί θεωρητική κριτική στην αυτοδιαχείριση, αλλά μόνο να εξεταστεί τι συνιστούν πραγματικά οι συνεργατικές εντός του καπιταλιστικού συστήματος και ποιος είναι ο ρόλος που η παρουσία τους μπορεί να παίξει λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο του παγκόσμιου παραγωγικού συστήματος. Δύο ακραία παραδείγματα επιτρέπουν να εντοπίσουμε την κατεύθυνση πάνω στην οποία μπορεί να εξελιχθεί κάθε συνεργατική.

Οι πρόσφατες [μέσα στο 2012] απεργίες στην Ιταλία αποκάλυψαν ότι όλος ο κλάδος των logistics οργανώνεται με τη μορφή συνεργατικών, κάτι που επιτρέπει –παράδοξο όσον αφορά την ίδια την αρχή της αυτοδιαχείρισης– την πλήρη παράκαμψη της εργατικής νομοθεσίας και την εγγύηση της μάξιμουμ εκμετάλλευσης της εργασιακής δύναμης. Είναι πολύ απλό, οι όποιοι διευθυντές –και στην πλειοψηφία τους ιδιοκτήτες– των συνεργατικών υποχρεώνουν τους υποψήφιους μισθωτούς να είναι συνεργάτες· κάτι που τους αποκλείει από τη συνθήκη του μισθωτού και τις εξασφαλισμένες κοινωνικές εγγυήσεις και τα πλεονεκτήματα των μισθωτών. Αυτό επιτρέπει μια εκμετάλλευση χωρίς νομικά όρια, μιας και [οι συνεργάτες] εκμεταλλεύονται τους εαυτούς τους όπως κάθε «ανεξάρτητος».

Continue reading

When the State turns Antifa

αναδημοσίευση από cognord

Golden Dawn (GD), as we knew it, is over. Their leader N. Michaloliakos is behind bars, along with other prominent members, while those who survived the first purge are facing added charges that emerged a few days after the first arrests. While this was happening, a number of their offices around Greece have closed down, the state funding they received has been stopped, and reports indicate that many of their members (ex or current) are forming lines outside the High Court to testify against the organization. These testimonies are used as key evidence in the legal proceedings, leading among other things to the finding of hidden weapons[1]. Even if the legal case does not bring most of GD’s members to prison, the inside fighting is bound to create enough damage to forbid the Nazi party from continuing as it has. 

This approach of the collapse of GD is not only based on an analysis of recent events. It is also based on a specific understanding of the nature of the State in the modern capitalist world, and its essentially democratic ideology. Democracy is a system of decision-making and of social relations ideal for the capitalist economy. It creates a subject stripped of any control over the means of production, but abstractly equal to the rule of law, bound by existing class, property and exploitation relations,  a subject which exchanges its need to consume the means of survival with the ability to participate in deciding who will manage these relations. This is the form that capitalism finds more suitable for the continuation of accumulation and the creation of value, and democracy has proven that it has far more tools and elasticity, as part of its social structure, to recuperate struggles and threats to the capitalist order, than the brute force of fascist/totalitarian regimes who require no consensus for their rule. The power of capital does not depend on the brute force of Nazi thugs, nor does it require coercion to further the devaluation of proletarians -in Greece or elsewhere.

As Dauvé has said, everyone would prefer (if given a choice) to live in social-democratic Sweden than being hunted down by Pinochet’s torturers. The point is that the choice is not ours, and it definitely does not depend on a set of forms such as universal franchise, civil rights and the existence of a parliament, however much these forms are fetishised. For regardless of the contingent advance that the existence of such rights might allow, they leave the fundamental social relations of class exploitation intact.

The forces that kick started the persecution of Golden Dawn, were the very same ones that the antifa/Left scene has been accusing all along (and rightly so) of aiding and facilitating the spread of its racist and fascist policies and ideology. And it requires a leap into absurdity to maintain a position under which the same forces that produce and support such anti-social elements are seen as the ones that will save one from them. Yet, this is democracy.

Though far away from the historical and material realities of fascism and Nazism, the modern State will push the limits of parliamentarism to its absolute edges (as has been the case many times in Greece with austerity measures being voted in parliament in the form of Special Acts of Legislative Content [2]), it will extend the powers of the police in ways which resemble totalitarian regimes (redefining legality through the use of anti-terrorist legislation, the Patriot Act or the German Constitutional Police), it will practically justify the emergence of the notion of “State of Emergency” as a permanent feature of modern life etc., BUT, contrary to a common approach found in the Greek anarchist scene, fascism is not a central political choice of the State.

Having said that, in order to understand recent developments in Greece, one should provide a brief trajectory of the organisation (and the extreme right) in Greece, not only in order to properly place its ideological and practical activities, but also to understand the historical context during which Golden Dawn was both supported and suppressed. Hopefully this presentation will show, among other things, that rather than running the risk of being manipulated by the Nazis of Golden Dawn, the State itself has always manipulated the extreme right for its own benefit, ready to sacrifice it when the cost outweighs the benefits.

Image

The dawn of Golden Dawn

Michaloliakos had from a young age created a name for himself in extreme right wing circles: he was arrested for the first time in July 1974 in a protest against Great Britain and its role in the Turkish invasion of Cyprus, again in 1976 for attacking journalists who were covering the funeral of two infamous torturers of the dictatorship (assassinated by November 17th), while in July 1978 he was arrested in relation to a number of bombings in Athens along with other prominent members of the extreme right. Though facing serious charges (being part of a terrorist organization, to start with), Michaloliakos only received a 13 months sentence, and reports of the time indicate that he entered into a deal with the authorities –in exchange for informing on his former comrades. A few years later, a document emerged in which Michaloliakos was shown to have been on the payroll of the Greek Secret Service (ΚΥΠ), and though the document might have been falsified, the accusation would make sense. If the secret service were looking for someone to fund, he would clearly be their man.

Continue reading

Τυφλοπόντικα, είσαι εδώ; Αναδιαρθρωμένο κεφάλαιο, πάλη των τάξεων και επαναστατική προοπτική

αναδημοσίευση από blaumachen

Τυφλοπόντικα, είσαι εδώ; Αναδιαρθρωµένο κεφάλαιο, πάλη των τάξεων και επαναστατική προοπτική

Οι «επαναστάτες», και όσοι επιδιώκουν να δώσουν µια πολιτική διατύπωση στην εξέγερσή τους, θέλουν κατά κανόνα να καταθέτουν τη µαρτυρία τους για το µέλλον και να εγγράφουν τον λόγο τους και τη δραστηριότητά τους στη γενική κατεύθυνση αντιπαλοτήτων που κυοφορούν τις εξεγέρσεις του µέλλοντος. Αυτό είναι τελικά φυσιολογικό: κάθε ανάγνωση του κόσµου ξεκινάει αναγκαστικά από µια θέση µέσα στον κόσµο, και η βούληση να προσαρµοστεί το γίγνεσθαι του κόσµου στις επιθυµίες µας αποτελεί την αφετηρία κάθε επαναστατικής βούλησης. Το κείµενο που ακολουθεί προσπαθεί να κρατηθεί σε κάποια απόσταση. Επιχειρεί να αναφερθεί στην τωρινή εποχή εξετάζοντας τη συνάρθρωση ανάµεσα, αφενός, στην κριτική του κεφαλαίου ως κοινωνικής σχέσης και, αφετέρου, την ανάγνωση της πάλης των τάξεων – χωρίς να προσπαθεί να χαράξει επαναστατικό χρονοδιάγραµµα. Το κάνει κυρίως για να ξαναπεί το προφανές: αυτό που θα προκύψει από τον σηµερινό και τον µελλοντικό κοινωνικό πόλεµο δεν θα είναι ποτέ κάτι άλλο από προϊόν της αλληλεπίδρασης (και της ενδεχόµενης σύγκρουσης) ανάµεσα στη γενική κίνηση της καπιταλιστικής κυριαρχίας και τη δραστηριότητα εκείνων που, ενώ βρίσκονται µέσα της, θα καταλήξουν να κινηθούν εναντίον της. Κανείς δεν έχει το κλειδί αυτής της δυναµικής – ούτε οι καπιταλιστές ούτε οι αυτοανακηρυσσόµενοι εχθροί τους.

 

 

ΟΛΑ ΑΛΛΑΞΑΝ, ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΑΡΧΙΖΕΙ

 

Μόνο οι φίλοι της Monde diplomatique πιστεύουν ότι ο καπιταλισµός είναι ένα οικονοµικό σύστηµα που βασίζεται στη µη ρυθµιζόµενη ελεύθερη ανταλλαγή – σε µια παραχάραξη της δίκαιης τάξης πραγµάτων του κόσµου εξαιτίας µιας συµµορίας καθαρµάτων που το µόνο που έχουν κατά νου είναι να πλουτίζουν παίζοντας στο χρηµατιστήριο τον πλούτο που παράγεται από τους φτωχούς, αντί να δεχτούν τη δίκαιη µοιρασιά του.

Ο καπιταλισµός είναι αυτό που δοµεί σήµερα το σύνολο της ανθρώπινης δραστηριότητας µε τη µορφή της εργασίας, της απόσπασης αυτής της συγκεκριµένης αφαίρεσης που είναι η αξία, µέσω της παραγωγής εµπορευµάτων (του περιβόητου «πλούτου» τον οποίο οι αριστεριστές θα ήθελαν να «µοιράζεται», αλλά ο οποίος υπάρχει µόνο µε αυτή τη µορφή της «τεράστιας σώρευσης εµπορευµάτων»). Συνακόλουθα, το κεφάλαιο είναι αυτό που δοµεί µε χίλιους-δυο τρόπους τις σχέσεις µεταξύ των ανθρώπων, την κοινωνικότητά τους, τον χρόνο τους, τις νευρώσεις τους, τις σχέσεις τους µε την ανάγκη, µε τη φύση κτλ. Το κεφάλαιο είναι µια ολοποιητική κοινωνική σχέση. Εκεί βρίσκεται η καρδιά της µηχανής, που παραµένει ίδια από τότε που την ανάλυσε ο Μαρξ εδώ και κάµποσες δεκαετίες.

Αλλά ο καπιταλισµός έχει επίσης µια ιστορία, η οποία συντίθεται από κρίσεις. Μέχρι στιγµής όλες αυτές οι κρίσεις έχουν ξεπεραστεί, κάτι που επέφερε σηµαντικότατες αλλαγές στον τρόπο µε τον οποίο ο καπιταλισµός πλάθει τις κοινωνικές σχέσεις. Έτσι κυοφορήθηκε η εποχή µας, όπου το κεφάλαιο είναι πραγµατικά χρηµατιστικοποιηµένο, παγκοσµιοποιηµένο κτλ. Αυτή είναι η µορφή που έχει πάρει σήµερα η συσσώρευση – και διαδέχεται άλλα µοντέλα, που ήταν κι αυτά ακραιφνώς καπιταλιστικά (φορντισµός στη Δύση, σοσιαλισµός σε άλλα µέρη…). Αν όµως η κυριαρχία του κεφαλαίου έχει πράγµατι εµβαθυνθεί σήµερα, ο λόγος δεν είναι τόσο ότι δεν διαθέτει πια κάποια δίχτυα ασφαλείας που θα τον έκαναν πιο ανθρώπινο. Ο λόγος είναι ότι όχι µόνο δεν υπάρχει τίποτα που να του διαφεύγει γεωγραφικά, αλλά όλες οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν εφεξής υπαχθεί στην καπιταλιστική σχέση, και µάλιστα µε ολοένα πιο διάχυτο τρόπο: η εµβάθυνση της κυριαρχίας του κεφαλαίου συνοδεύεται λογικότατα από την αδιάκοπα αυξανόµενη φυσικοποίησή του. Η ιστορία έχει χαράξει µια διαδροµή: δεν υπάρχει πια άλλη υλική κοινότητα από την κοινότητα του κεφαλαίου, ακόµα και η αξία χρήσης των αντικειµένων έχει εξαφανιστεί µέσα στη γενική κίνηση της αξίας.

Όσο για την προοπτική ενός επέκεινα αυτού του κόσµου, παρά την ενδεχόµενη γενίκευση της κρίσης φαίνεται σήµερα πιο αφηρηµένη παρά ποτέ.

Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970 η επαναστατική προοπτική συνδεόταν µε µια ενίσχυση της προλεταριακής τάξης (θεωρούµενης ως τάξης των παραγωγών), η οποία θα ερχόταν να αποσπάσει την εξουσία από την αστική τάξη για να επιβάλει στην κοινωνία τη δική της εξουσία. Αυτή η προοπτική της «εξουσίας των εργαζοµένων» –που στις διάφορες παραλλαγές της (από τη δικτατορία του κόµµατος ίσαµε τον αναρχοσυνδικαλισµό και τη γενικευµένη αυτοδιεύθυνση) δεν περιείχε σαν πρόγραµµα την υπέρβαση της καπιταλιστικής κοινωνικής σχέσης (δεν καταργούσε την εργασία, την αξία, τον εµπορευµατικό φετιχισµό)– ήταν εγγενώς συνυφασµένη µε τη συνεχιζόµενη ύπαρξη ποικίλων µορφών αυτονοµίας όπου διαµορφωνόταν ένα κοινό ανήκειν στην προλεταριακή τάξη. Τώρα αυτό έχει εξαφανιστεί.

Δεν είναι ούτε για θρήνους ούτε για χαρές: σήµερα πια τίποτα δεν βρίσκεται αντιµέτωπο µε το κεφάλαιο. Η τελευταία αναδιάρθρωση, παγκοσµιοποιώντας την αγορά εργασίας, πολλαπλασιάζοντας τις µορφές της υπεργολαβικής ανάθεσης, διαχέοντας τον χώρο της εκµετάλλευσης και τείνοντας να κάνει αξεχώριστες τις σφαίρες της παραγωγής και της αναπαραγωγής,1 επέφερε την εξαφάνιση της προλεταριακής τάξης ως επαναστατικού υποκειµένου.

 

 

ΤΟ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΙΑ Ο,ΤΙ ΗΤΑΝ

 

Ας µην ξεγελιόµαστε όµως: η έκλειψη µιας κοινωνικά υπαρκτής επαναστατικής προοπτικής δεν είναι ταυτόσηµη µε ειρήνευση των ταξικών σχέσεων. Η ειρήνευση αυτή εξακολουθεί να είναι φαντασίωση των αστών. Στην κλίµακα ολόκληρου του πλανήτη, οι κολασµένοι της γης δεν παύουν να κινούνται, και µπορούµε να στοιχηµατίσουµε πως ούτε θα το κάνουν σύντοµα. Το να είναι κανείς φτωχός είναι µια βία που ωθεί στην εξέγερση, και δεν βρίσκεται στην ηµερήσια διάταξη το να πάψουν οι φτωχοί να είναι φτωχοί, ούτε καν κάπως λιγότερο φτωχοί. Επειδή, ακόµα µια φορά, ο υπαίτιος δεν είναι οι πλούσιοι αλλά η οικονοµία.

Continue reading

Για τον κρατικό αντιφασισμό (Τ. Θεοφίλου – Ρ. Συριανού)

mixaloliakos_kasidiaris_evelpidon_aftodioikisi-620x320

(το κείμενο αναδημοσιεύεται από το ιντυμίντια και ο τίτλος είναι δικός μας)

Όσα ακολούθησαν τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα αναμφίβολα θα δημιούργησαν σε πολλούς ένα μειδίαμα, αν όχι για κάποιον άλλο λόγο, σίγουρα από το παράδοξο θέαμα να βλέπει κανείς έναν από τους πιο μαύρους εκφραστές του συστήματος να πνίγεται στο ίδιο του το δηλητήριο. Όλη η ρητορική της Χρυσής Αυγής περί αυστηροποίησης της ποινικής νομοθεσίας, περί αυστηροποίησης των αντιτρομοκρατικών και αντιεγκληματικών νόμων, τώρα στρέφεται εναντίον της με τον ίδιο αμείλικτο τρόπο που η ίδια πρότεινε. Με την ίδια «αντιδημοκρατική» ένταση που εδώ και καιρό απαιτούσε.

Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται. Τουλάχιστον όχι με τον ίδιο τρόπο. Το κράτος έχει εκθρέψει και έχει χρησιμοποιήσει κατά κόρον παρακρατικούς μηχανισμούς ώστε να πετύχει αποτελέσματα που για μια σειρά λόγων δεν μπορούσε να πετύχει μέσω των επίσημων οδών. Στη τωρινή συνθήκη όμως φαίνεται πως ένα παρακράτος της μορφής της Χ.Α. δεν του είναι απαραίτητο. Η υπεροπλία που έχει αναπτύξει σε όλο το φάσμα των ποινικών και κατασταλτικών μεθόδων έχει εξασφαλίσει πως μπορεί πλέον να επιτελέσει όλες τις λειτουργίες του παρακράτους σε ένα θεσμοποιημένο και επίσημο επίπεδο. Στα πλαίσια της ολοκληροτικοποίησής του δεν διανοείται να μην έχει τα πάντα υπό τον κεντρικό του έλεγχο. Έτσι αφού πρώτα υοθετίσει όλες της λειτουργίες και τη ρητορική των μέχρι πρότινος σκοτεινών μηχανισμών του, θα τους ξεπαστρέψει με τον πιο ατιμωτικό τρόπο, ξεπερνώντας εν μια νυκτί τους έως τώρα κανόνες “fair play” που καθόριζαν τη σχέση τους.

Όλο αυτό το ξεπέρασμα είναι συγχρόνως μια παρακαταθήκη. Όμως καθετί που ξεπερνάει τα θεσμικά και πολιτικά όρια, δεν είναι μια εξαίρεση αλλά ένα ακόμα βήμα για την εξοικείωση της κοινωνίας με ένα μόνιμο καθεστώς εξαίρεσης. Ο νόμος για τα παλούκια στις διαδηλώσεις ή οι «μη ένοπλες οργανώσεις» μάλλον δε στοχεύουν στην ποινικοποίηση της Χ.Α., στην οποία ούτως ή άλλως βρέθηκαν όπλα.

Continue reading